جزوه روشهای وزن دهی به معیارها یا شاخص ها در تصمیم گیری چندمعیاره MCDM
در این جزوه به روشهای وزن دهی به معیارها پرداخته می شود. این روشها عبارتند از:
1- روش AHP: این روش در سال 1980 توسط توماس ساعتی ارائه شد این روش بر مبنای مقایسات زوجی بنا شده است.
2- روش حداقل مربعات : در این روش بر اساس ایجاد یک مدل بهینه سازی غیر خطی اوزان معیارها را محاسبه می کنیم.
3- روش حداقل مربعات لگاریتمی: این روش نیز مدلی همانند حداقل مربعات با تغییراتی جزیی در محدودیت ها دارد.
4- روش بردار ویژه : این روش از دقیق ترین روشهای محاسبه وزن در مقایسات زوجی است که دو نرم افزار مطرح در تصمیم گیری چند معیاره یعنی نرم افزار اکسپرت چویس و سوپر دسیژن از این شیوه وزن دهی استفاده می کنند.
5- روشهای تقریبی (شامل روش مجموع سطری، مجموع ستونی، میانگین حسابی، میانگین هندسی)
6- روش CRITIC : این روش در سال 1995 ارائه شد و بر اساس انحراف معیار و همبستگی بین معیارها به تعیین وزن آن ها می پردازد.
در ویدیوی زیر توضیحاتی در رابطه با کلیه روشهای وزن دهی آورده شده است. پیشنهاد می شود این ویدیو را حتما مشاهده کنید.
وزن دهی یکی از گامهای مهم در مسائل تصمیم گیری چند معیاره است.در وزن دهی مشخص می شود که اهمیت معیارهای پژوهش از دید پاسخ دهندگان به چه میزان است. از بین روشهای فوق روش AHP و روشهای تقریبی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. روش های دیگری نیز نظیر روش بهترین بدترین (BWM) و روش SWARA که از روشهای جدید تصمیم گیری چند معیاره هستند برای وزن دهی به عوامل استفاده می شوند. روش BWM در سال 2015 و روش SWARA در سال 2012 ارائه شدند و هرکدام دارای الگوریتم و مراحل مخصوص به خود هستند. به عنوان مثال روش بهترین و بدترین هنگامی که معیارهای زیادی وجود داشته باشند استفاده از این روش برای وزن دهی مناسب است.
نکته: در تمامی روشهای وزن دهی، وزن معیارها ممکن است فرق داشته باشد اما رتبه معیارها همواره حفظ می شود.
برای هر کدام از این روشها، مثال های متعدد حل شده ذکر شده است.
دوستان عزیز علاوه بر جزوه بالا تعدادی پروژه کامل AHP و ANP در سایت قرار داده شده است برای ورود به صفحه مربوطه اینجا را کلیک کنید.
آیا روش وزن شاهد همان روش وزن دهی ساده است؟
سلام. این روش رو تاحالا اسمشو نشنیدم
سلام
طیف روش AHP حتما باید 9 تایی باشه میشه از طیف 5 تایی استفاده کرد؟
ما ی سری معیار و زیرمعیار داریم ک برنامه اش رو با c شارپ نوشتیم و بخاطر برنامه معیارها و گزینه ها حتما باید با طیف 5 تایی مقایسه بشن الان سوالم اینه که ایا میشه از AHP با طیف 5تایی استفاده کرد اگر خیر از روش انتروپی یا تاپسیس میخاستم استفاده کنم اما سوال اینجاست که به چه روشی وزن معیارهای اصلی رو از زیر معیارها باید بدست بیارم؟
ممنون
سلام وقت بخیر. میتونید از طیف 5 تایی (1،3،5،7،9) استفاده کنید یعنی اعداد فرد همون طیف 1 تا 9-
در رابطه به بخش دوم سوالتون، ببینید اگر ماتریس آنتروپی رو تشکیل بدید باید زیرمعیارها در ستون قرار بگیرن و گزینه ها در سطر. و این ماتریس تصمیم میتونه توسط هر طیفی تکمیل بشه. حالا خروجی آنتروپی شانون وزن زیرمعیارها هست و بعد با روش تاپسیس با همون ماتریس تصمیم میتونید گزینه ها را رتبه بندی کنید.
ممنون
ببخشید در کل شما چه روشی رو پیشنهاد میدید ک پایه ی ریاضی قوی داشته باشه و از طرفی کدنویسیش توی Cشارپ هم راحت باشه
داخل ایتا با بنده در ارتباط باشید 09338859181
سلام
وقتتون بخیر
ممنون از سایت خوبتون
ببخشید وقتی زیر معیار داریم برای وزن دهی فقط میشه از AHP استفاده کرد یا از روش های دیگه مث انتروپی و تاپسیس هم میشه استفاده کرد
سلام. برای محاسبه وزن معیارها هم میشه از روش ahp استفاده کرد هم آنتروپی شانون. اگر بخواین از ahp استفاده کنید باید اول وزن معیارها و سپس وزن زیرمعیارهای هر معیار بدست بیارید و سپس وزن هر معیار رو در وزن زیرمعیارهاش ضرب کنید اینطوری وزن نهایی زیرمعیار بدست میاد و به عنوان ورودی وارد روش تاپسیس میشه.
اما اگر بخواین از روش آنتروپی استفاده کنید ماتریس تصمیم زیرمعیاروگزینه تشکیل میشه دیگه نیازی نیست وزن معیارهای اصلی بدست بیاد.
ممنون از پاسختون
ببخشید یعنی برای اون معیارهایی ک معیار اصلی و زیرمعیار دارن باید ماتریس تصمیم رو برحسب معیارهای اصلی ک زیرمعیار ندارن و زیر معیارها (برای معیارهایی ک زیرمعیار دارن) تشکیل بدیم.
فرضا 4 معیار اصلی داریم که از این 4 معیار یکیش دو تا زیرمعیار داره برای انتروپی باید توی ستون ماتریس 3 تا معیار اصلی
و دو تا زیرمعیار رو با هم بزاریم؟
سلام. این فیلم رو تهیه کنید و ببینید.
https://sanaye20.ir/product/questionnaire-fuzzy/
سلام میشه از وزن های نرمالی که از ahp فازی به دست اومده، برای محاسبه ی میانگین وزنی هم استفاده کرد یا نه فقط برای رتبه بندی معیارهاس؟
سلام . منظورتان از میانگین وزنی چیست؟
سلام، یه پرسشنامه خبرگان دارم برای سنجش میزان هوشمند بودن یک شهر از نظر خبرگان… که شش معیار انتخاب شد و برای هر کدوم از این شش معیار تعدادی سوال مطرح شد… از طریق ahp فازی (مقایسه زوجی و فازی کردن و مراحل بعد)، وزن هرکدوم از این معیارها و سوالات رو از نظر خبرگان بدست آوردم… با توجه به اینکه سوالات طیف لیکرت هستن و هر کدوم میانگینی دارن میخواستم ببینم میشه از وزن های بدست اومده از ahp فازی، برای محاسبه ی میانگین وزنی استفاده کرد که در آخر میزان هوشمند بودن شهر به دست بیاد یا شما راه حل دیگه ای پیشنهاد میکنین؟
سلام وقت بخیر. کاری که با این حالت میخواین انجام بدید رو برام توی ایتا بفرستید بررسی میکنم. 09338859181